Koyun Yününün Mantolama Yalıtımda Kullanılması

Tekstil vasfı olmayan yünlerin endüstriyel olarak değerlendirilerek binaların yalıtımında

kullanılmasına ilk olarak 1970'li yıllarda Yeni Zelanda da başlanmış, daha sonra İngiltere ve

ABD de bu yönde üretime adım atmıştır. Başlangıçta ağaç evlerde kullanılmağa başlanan

yünle yalıtım daha sonraları farklı yapım özelliğindeki binalarda, yalıtımın gerektiği her

yerde kolaylıkla uygulanabilmektedir.

Yünün ısı, ses-titreşim yalıtımı, nefes alabilirlik, nem ve ateşe dayanıklılık gibi özellikleri

diğer yalıtkanlardan daha üstündür. Doğal, yerel, yenilenebilir, sürekli ve çevre dostu bir

ürün olup, üretimindeki enerji maliyeti son derece düşüktür. Yangın, mantar, küf, kemirgen

ve böceklere karşı dayanıklılığı kolaylıkla artırılabilir. Yangına karşı özel muamele görmüş

yün yalıtım malzemeleri, uzay ve uçak sanayisinde kullanılmaktadır. Yünün yerel pazar

değerine, uygulanan teknoloji ve ülkelerin standartlarına göre saf yün (% 70-60-50) veya bir

miktar sentetik elyaf (% 30-40-50) katılabilmektedir. Binalarda bodrumdan çatıya; zemin,

tavan, çatı, duvar arası, kat arası, sıcak soğuk tesisat borularının yalıtımı, kısaca enerjinin

tutulması gereken her yerde kullanılmaya başlanmıştır. Genellikle 50, 75, 100, 150, 200 mm

kalınlıklarda ve ideal olarak 25 kg/m³ olarak üretilir. Ucuz bir malzeme olmasının yanı

sıra, bina maliyetine olumlu etkisi, doğal malzeme olduğu için, kaplama gizleme ihtiyaçları

da bertaraf edilerek azalır. Koyun yünü, dönüşümü olan, yeniden kullanılabilir,

yenilenebilen doğal ve sürekli bir kaynak olup, dünyada koyun olduğu sürece üretimi devam

edecektir.

Avrupa Birliği tarafından üstün vasıflı yapı yalıtım malzemesi olarak nitelendirilen koyun

yünüyle ilgili kalite standartları belirlenmiştir. Hali hazırda, İngiltere, İrlanda, Fransa

ve İtalya’da bina yalıtımı amaçlı koyun yünü üretimi yapılmakta olup her geçen gün arzı ve

talebi artmaktadır.

Ülkemizde son yıllarda konut üretimi çok yüksek ivme kazanmış, binalarda enerji

tasarrufu için yalıtım uygulaması, Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği de devreye

girerek zorunlu hale gelmiştir. Ancak yalıtımda uygun malzeme seçilmemesi halinde daha

fazla çevre kirliliği, kaynak israfı ve insan sağlığını olumsuz yönde etkileyecek riskler

çoğalmaktadır. Binalarda yalıtımın önem kazanmasıyla beraber yalıtım malzemesi

sektörüne yapılan yatırımların artması olumlu bir gelişme olmasına karşın, dışa bağımlı,

pahalı, hantal teknoloji, çok fazla enerji gerektiren, kaynaklarımızı azaltan ve çevre

kirliliğini körükleyici, sonunun ne olacağını tahmin edemeyeceğimiz riskli endüstri dalları

karşımıza çıkmaktadır.

1 ton yapağının ticari değeri ₺1500-3000 dır. Yıkanmış yün en iyimser şartlarda ₺5.000 dır. Yapağı etkin değerlendirilirse, 1 ton yapağıdan ₺29.196 gelir elde etmek mümkündür: 1. YALITIM MALZEMESİ olarak kullanıldığında; 1 ton yapağıdan elde edilen 500 kg yünden 27 m3 veya 270 m2 doğal ısı/ses izolasyon şiltesi elde edilir. Bu malzemenin Avrupa’da toptan satış fiyatı € 10/m2 dir. (18 kg/m3) 270 m2 , 100 mm kalınlıkta yalıtım şiltesi € 10/m2 270 m2 yalıtım malzemesi * €10* € 2700 yalıtım malzemesinden gelen ekstra kazançtır.